Новости.

Пионер 100 сыла.

пионер 100 сылыгар аналлаах тэрээhинтэн

Ыһыахха бэлэмнэнии.

Россия норуоттарын культурнай нэһилиэстибэтин сылыгар,Саха сиригэр Ийэ сыла,Саха АССР 100 сыла,Үөһээ Бүлүү улууһугар Ийэ тыл сылларыгар аналлаах XV үбүлүөйдээх Олонхо ыһыаҕар Маҥаас нэһилиэгэр бэлэмнэнии үлэтэ күүскэ ыытыллар.
Ол курдук бу күннэргэ кулун тутар 13 күнүгэр Олонхо ыһыаҕар диэри 100 хонук хаалтын бэлиэтиир дьоро күҥҥэ биһиги нэһилиэктэн “Илгэ” түмсүү салайааччыта Матрена Николаевна Поскачина,Евдокия Николаевна Егорова уонна сынньалаҥ киин үлэһиттэрэ директор Розалия Тимофеевна Томская ,Татьяна Валерьевна Тимофеева,Сергей Васильевич Тимофеев буолан киирэн кыттыыны ыллылар.Олонхо ыһыаҕар анаан аас тэллэх тигиллэн,үөрүүлээх быһыыга майгыга туттарылынна.Дириҥ ис хоһоонноох аас тэллэх тигилиннэ диэн быһаардыбыт.
Олонхо ыһыаҕын чэрчитинэн Үөһээ Бүлүү улууһун НВК телестудиятын филиалын үлэһиттэрэ кэлэн үлэбит хаамыытын сиһилии устан бардылар.
Нэһилиэкпитигэр “Ноо,олонхо 100 күнүгэр олорсон” диэн оскуола,детсад ,кулууп уонна олохтоох библиотекаҕа араас тэрээһиннэр ыытылыннылар.
Сиэл олбох үлэтэ күннэтэ тохтоло суох ыытыллар.Аны билигин салгыы сылгы кэрэ симэхтэрэ тигиллэн саҕаланна.Балаҕаммытыгар 9 наара ороҥҥо былыргылыы сабыы тигиллэн бүтэрэ хаалла.
Бэриллибит сорудах бииртэн биир үмүрүйэн иһэллэрэ үөрдэр.Нэһилиэкпит дьоно бокуойданнылар да кулууп дьиэҕэ кэлэн көмөлөһөллөрө олус хайҕаллаах.
Кулун тутар 16 күнүгэр олонхо ыһыаҕар бэлэмнэнии боппуруостарыгар анаан улуус урбаанньыктарыгар форум ыытылынна,бу манна биһиги нэһилиэк урбаанньыктара туора туран хаалбакка баран кыттан кэллилэр .Ярмаркаҕа оҥорон таһаарбыт бородууксуйаларын атыылаатылар.
Онон бука бары түмсэн Олонхобут ыһыаҕар ыытыллар тэрээһиннэргэ көхтөөхтүк кыттабыт .

Олонхо ыьыа5ар бэлэмнэнии.

         Манаас нэьилиэгин Олонхо ыьыа5ар бэлэмнэнии улэтэ  салгыы  бара турар. Бэриллибит сорудахтары толоруу биир сурун эппиэттээх улэбит буоларынан, бииртэн биир улэ тумуктэнэн иьэриттэн уерэбит эрэ.
Кыл сиэл олбо5ун онорууга эбии нэьилиэк бочуоттаах олохтоо5о Поскачина Матрена Николаевна уонна кырдьа5ас сылгыьыт Токоемов Гаврил Гаврильевич эбии кыл, сиэл биэрэннэр Олонхо ыьыа5ын бэлэмнэнии улэтигэр бэйэлэрин тус кылааттарын киллэрдилэр.
            Бу таьынан Нэьилиэкпит Баьылыга Донской Аркадий Дмитриевич кэргэнэ Апреля Николаевна Донская кэлэн сиэли, кылы хатарга, олбо5у анал станокка тиьэн онорорго уерэнэн Дьиэтигэр хас да олбо5у онорон а5алан туттаран улахан теьуу куус буолла. 
       Бириэмэ кеьуннэр эрэ Львова Наталья Ивановна, Обутова Татьяна Егоровна уонна Юмшанова Сардана Егоровна ким теье бокуойдаа5ынан кэлэн куус-кеме буолаллар.
Нэьилиэк эдэр эрчимнээх уолаттара да хаалсыбаттар Мандаров Егор Егорович, Томскай Саллар Артурович, Мыскатов Мыскат Эдуардович Васильев Василий Витальевич кэлэн сиэл хатарга уерэнэн ебугэлэрин урукку дьарыктарын кытта билсиьэн баьаам кемену онордулар. 
           Наара орон сабыытын улэтигэр ессе да улэ бара турар. Бу манна нэьилиэктэн Егорова Александра Ивановна, Юмшанова Сардана Егоровна наара орон сабыытын тигэн а5алан туттардылар. Маны таьынан эдэр талааннаах модельер идэлээх кыыспыт Григорьева Лидия Исаевна ийэтинээн Григорьева Матрена Гаврильевналыын  наара сабыыларын танан тигиигэ улэлэьэ сылдьаллар.
          «Олонхо ыьыа5ын ороскуотугар смета оноьуллан, убэ быьаарыллан танас-сап тигиитигэр матырыйаал ыларга уонна нэьилиэккэ бэриллибит бала5ан ис бараанын киэргэтиитигэр, туттар малын хааччыйыытыгар атыылаьыы, закаазтааьын  улэтэ бара турар.
Кулун тутар 15 кунэ. 

«Олоҥхо ыһыаҕар» бэлэмнэнии.

            Саргылаах саҥа дьыл бырааһынньыктарын кэннэ Маҥаас нэһилиэгэ «Олоҥхо» ыһыаҕар бэлэмнэниибитин салгыы саҕалаабытынан бардыбыт.

          Бэриллибит сорудахтары толоруу биир сүрүн эппиэттээх үлэбит буоларынан, бииртэн биир үлэ түмүктэнэн иһэриттэн үөрэбит эрэ. Ол курдук 50 устуука сукуна матырыйаалынан олбох тигиллэн бүттэ. Олбох тигиитигэр күөстээх үлэни биһиги нэһилиэк кырдьаҕастара, 82 саастаах Мария Кононовна Иванова уонна Евдокия Николаевна Егорова көмөлөстүлэр. Кинилэргэ махталбыт муҥура суох.

          Ынах, сылгы тириилэрэ имиллэн кэлбитин ылан, кулууппут эдэр үлэһиттэрэ быһан, тигэн «Аас тэллэх» диэн тигиллэн бүттэ.

           Биир улахан үлэ сиэлтэн, кылтан олбох оҥорооһуна буолар. Мантыбыт 50 олбох буолуохтаах. Нэһилиэкпит дьоно ким хайдах сололонорунан кэлэн кулууп дьиэҕэ кэлэн көмөлөһөллөр. Ол курдук Львова Розанна Егоровнаҕа, Борисова Алина Георгиевнаҕа, Жиркова Айталина Анатольевнаҕа уонна эдэр эрчимнээх уолаттарга Мандаров Егор Егоровичка, Томский Саллар Артуровичка, Мыскатов Мыскат Эдуардовичка, Васильев Василий Витальевичка махтаныахпытын баҕарабыт. Бу курдук олбох үлэтэ бара турар.

            9 наара орон сабыытын тигиитигэр оскуола, детсад үлэһиттэрэ уонна Егорова Александра Ивановна ылсан үлэлэһэн эрэллэр.

             «Олоҥхо» ыһыаҕын ороскуотугар смета оҥоһуллан, үбэ быһаарылынна. Онон таҥас-сап тигиитигэр матырыйаал ыларга уонна нэһилиэккэ бэриллибит балаҕан ис бараанын киэргэтиитигэр, туттар малын хааччыйыытыгар үлэ барара күүтүллэр.

Олунньу 15 күнэ 2022 сыл.

«Маҥаастааҕы сынньалаҥ киин»

«Сахам сирин кырыа кыьына» фотоконкурс тумугэ.

Сэтинньи 15 кунуттэн «Сахам сирин кырыа кыьына.» фотоконкурска куоластааьын са5аламмыта. Куоластааьынна 7 хаартыска кыттыбыта. Ол курдук:

  1. «Кыьынны рынок.» Мандарова Аисия, ИСИП-19 уьус куурсун устудьуона, Дьокуускай куорат.
  2. «Кыьын айыл5а5а.» Иванова Марина, Манаас нэьилиэгэ.
  3. «Тун ерускэ.» Иванов Роман, Манаас нэьилиэгэ.
  4. «Снег, снег, снежок — белая метелица.» Егорова Лилияна, Манаас орто оскуолатын 8 кылааьын уерэнээччитэ.
  5. «Вот и зима началась.» Мыскатов Сеня, Манаас нэьилиэгэ.
  6. «Кыьын тымныы эрээри, дьоллоох дьонно ичигэс.» Юмшанова Сардаана, Манаас нэьилиэгэ.
  7. «Дьоллоох о5о саас.» Юмшанов Ян, Манаас орто оскуолатын 1 кылааьын уерэнээччитэ.

Бу кыттыбыт хаартыскалартан 1324 куолаьы ылан 1 миэстэни Егорова Лилияна;

884 куолаьы ылан 2 миэстэни Мыскатов Сеня;

428 куолаьы ылан 3 миэстэни Мандарова Аисия ыллылар. Кыайыылаахха грамота уонна сыаналаах бириис туттарылынна. кыайыылаахха э5эрдэ! Кыттыбыттарга бар5а махтал!

Сэтинньи 22 кунэ, Манаас сынньалан киинэ 2021с.

«Манаас историята» тест-викторина тумугэ.

Ааспыт нэдиэлэ5э, ол эбэтэр сэтинньи 15 кунуттэн «Манаас историята»диэн тест-викторина са5аламмыта. Бу викторина5а 39 эппиэт киирбититтэн элбэх баалы :

1. Егоров Иван Алексеевич — 9 баал;

2. Тимофеева Изабелла Ивановна — 7 баал;

3. Тимофеева Валерия — 7 баал;

4. Захарова Антонина Петровна — 6 баал;

5. Герасимова Розанна Васильевна — 5 баал;

6. Лазарева Степанида Ивановна — 5 баалы ыланнар «Добун суругунан на5араадаланнылар. Кыайыылаахтарга э5эрдэ! Кыттыбыттарга бар5а махтал!

Сэтинньи 22 кунэ, Манаастаа5ы сынньалан киин 2021с.

Эьиилги олонхо ыьыа5ар бэлэмнэнии.

Маҥаас нэһилиэгин кулуубун үлэһиттэрэ эһиил буолар Олоҥхо ыһыаҕар бэлэмнэниилэрин саҕалаатылар.
   ⠀Ол курдук, сынньалаҥ киин үлэһиттэрэ Зоя Даниловна ыыппыт маастар-кылааһын сүбэтинэн үөрэнэн, бу сайыҥҥаттан ситии хатан саҕалаабыппыт. Билигин кулууп үлэһиттэрэ бары ситии хатарга үөрэннибит, бары көхтөөхтүк үлэлиибит.
⠀   Үп өттө ыарахаттардаах да буоллар, сылгы симэҕин бэйэбит үппүтүнэн атыылаһан, Хомустаахтары холобур оҥостон, чаппарааҕы тигэн, кылы-сиэли хатан үлэлии сылдьабыт.
⠀   Талах мастан устуулларбытын оҥороору кулууппут үлэһитэ талахтарын кыралаан киллэрэ сылдьар. Бу курдук, күн аайы үлэ күөстүү оргуйар.

_Олонхо ыьыа5ар бэлэмнэнии улэтэ са5аланна.

Киэн тутта саныыр, ахтар киьибит — Мария Ивановна Алексеева.

Культура сонуннара.

Якуты (сахалар)- тюрки сибири.